Có một đề thi dành cho các thí sinh đau khổ thuộc mọi lứa
tuổi như sau:“Bạn hãy chứng minh bạn khổ.”
-Thí
sinh thứ nhất, một người đàn ông chừng sáu mươi, chứng minh: Tôi lớn lên trong
một gia đình nông dân nghèo. Bố mẹ tôi quanh năm ‘bán mặt cho đất – bán lưng
cho trời’. Vì nhà nghèo nên tôi phải nghỉ học sớm để đi làm kiếm tiền mưu sinh.
Nghĩ mà tủi thân!...
-Thí sinh thứ
hai, một phụ nữ trẻ, dẫn chứng: Tôi là người kém sức khoẻ. Từ nhỏ đã hay đau yếu.
Mỗi lần trái gió trở trời là tôi lại xụt xịt. Rất khó chịu!...
-Thí sinh thứ ba,
một thanh niên tuổi chừng hăm mấy, viết ngay không chần chừ: Tôi chẳng có tài
cán gì. Giữa đám đông bạn bè, tôi chẳng biết ca hát. Mấy đứa bạn cứ trêu chọc bảo
tôi giọng ngang như cua bò. Bực tức và chán ghê!...
-Thí sinh thứ tư
toan đặt bút xuống viết thì khựng lại. Rồi anh suy nghĩ có vẻ rất căng thẳng.
Cuối cùng, quyết định nộp giấy trắng.
Kết quả cuộc
thi: Ba thí sinh đầu tiên được 1 điểm an ủi vì đã có… công viết. Còn thí sinh
thứ tư thì phải lên gặp thầy để trình bày rõ lý do tại sao lại để giấy trắng.
Trong giờ sửa
bài, giáo sư nhận xét chung:
+ Các bạn không được điểm cao vì bài các bạn không thể hiện
được tư duy sâu sắc. Các bạn chỉ liệt kê những điều không như ý xảy ra trong cuộc
đời. Ai cũng làm được như thế. Thực ra nó không đủ chứng minh rằng các bạn khổ
vì góc nhìn đó quá hẹp.
Rồi giáo sư quay sang thí sinh thứ tư và hỏi:
+ Tại sao bạn để
giấy trắng?
- Thưa giáo sư, thoạt đầu tôi cũng có khuynh
hướng vội vàng liệt kê như các bạn kia. Nhưng tôi chợt giật mình…
+ Sao bạn lại giật mình?
- Dạ, xin cho phép tôi đứng lên trước mọi người để trình
bày được dễ dàng hơn.
Thế rồi cậu khập
khiễng bước lên trên. Quay xuống nhìn mọi người, cậu nở một nụ cười thân thiện.
Người ta thấy mặt cậu một bên bị nám đen. Cậu nói:
- Hồi tôi còn nhỏ, bố mẹ phải đi làm ngoài đồng, chỉ có
chị tôi và tôi ở nhà. Một hôm, chị đang nấu cơm thì bị cháy nhà. Như quý vị thấy,
tôi bị phỏng nặng, bây giờ vẫn còn dấu cháy trên mặt. Năm tôi lên bảy, bố tôi
qua đời. Một buổi tôi đi học, một buổi tôi phải đi bán vé số ở khu chợ gần nhà
để phụ mẹ. Cách đây ít năm, trên đường đi nhà thờ về, có một chú kia nhậu say
lái xe tông vào tôi khiến chân tôi bị tật từ hồi đó. Bây giờ mỗi khi trời trở lạnh,
chân tôi cũng khá đau. Gần đây, tôi thú thật là tôi yêu một người con gái, nhưng
tôi thế này thì làm sao xứng với người ta được!
Trong phòng
lúc ấy có nhiều người. Giọng cậu yếu ớt nhưng ai cũng nghe rõ vì bầu khí lặng
im đến lạ thường.
+ Nhưng sao bạn không viết những điều đau khổ này vào bài
thi?
- Dạ không, vì
tôi giật mình. Tôi giật mình khi tôi chợt nhớ lại lời của bạn tôi trong nhà thờ hôm Chúa Nhật. Anh ấy nói với mấy người nghèo khổ rằng: “Anh em thật có
phúc.” Thế là tôi khựng lại để suy nghĩ. Rồi tôi nhận ra: để chứng minh tôi thực sự khổ thì tôi phải
chứng minh cho được rằng tôi không có gì để hạnh phúc.
Mọi người càng
chăm chú. Vị giáo sư lên tiếng:
Ví dụ: Vì lớn lên trong cảnh khó khăn, tôi thấy mình biết
cảm thương với người nghèo hơn. Vì mang tật nguyền trên mình, tôi hiểu được nỗi
đau của tha nhân. Vì thấy mình giới hạn, tôi đặt niềm tin vào Chúa nhiều hơn.
À, cuối tuần nào tôi cũng được cùng mẹ và chị đi Lễ với bà con chòm xóm để nghe
Lời Chúa.
Vì thế tôi không thể chứng minh là tôi khổ.