Hôm nay, bé Thư
lại hỏi ba và Minh-Trí cũng nhau nhau hỏi theo: Ba ơi ! Chuỗi mân côi là gì?
tai sao tụi con phải lần hạt mân côi? Con nít đọc kinh theo chuỗi mân côi Đức
Mẹ có biết đến và thương con nhiều không?
Các con thương!
Ba nghe các con
hỏi mà thương các con rất nhiều huống chi Mẹ các con ở trên trời thương chúng
ta còn nhiều hơn bội phần khi các con kêu cầu đến Đức Mẹ.
Thật ra lịch sử
chuỗi Mân Côi rất phức tạp vì có rất nhiều yếu tố và hình thức tôn sùng Đức Mẹ
qua bao thế hệ. Ba xin chia sẽ những điều ba biết cho các con.
Tương truyền Đức
Maria đã trao chuổi Mân Côi cho vị sáng lập Dòng Anh Em thuyết giáo, tức Thánh
Đaminh (1170-1221). Thánh Đa Minh (Saint Dominic) là người phổ biến Kinh Mân
Côi vào năm 1213, khi đó còn dưới dạng thức đơn giản lấy từ nguyên văn lời Tổng
lãnh Thiên thần Gabriel và bà thánh Isave chào mừng Đức Mẹ: "Kính Mừng Bà
đầy ơn phúc, Thiên Chúa ở cùng Bà; Bà có phúc hơn mọi người nữ".
Ngay từ rất sớm,
Giáo Hội đã đón nhận các Thánh Vịnh như là một phần tài sản người Do Thái kế
thừa, Thánh Vịnh là lời thổ lộ từ đáy lòng của mọi người trong các nghi lễ và
lời cầu nguyện hàng ngày. Để thực hành cầu nguyện người ta thay 150 lời Kinh
của chúa Giêsu dạy “Lạy Cha chúng con” thay vì bằng 150 Thánh Vịnh như thời
Trung Cổ, và chính vì điều này đã phát xuất việc sùng bái Chuỗi Mân Côi. Thế kỷ
XII đã thấy xuất hiện hình thức lần kinh Mân Côi liên kết với năm niềm vui của
Đức Mẹ là Truyền Tin, Sinh Nhật, Phục Sinh, Thăng Thiên, Mông Triệu. Để giữ
cách đếm các kinh đọc, người ta kết vào một sợi dây với những tràng hạt, và
điều này dần dần trở thành Tràng Chuỗi Mân Côi. Sau đó, các tín hữu liên kết
với bảy niềm vui, rồi dần hồi trở thành mười lăm niềm vui tương ứng với một
trăm năm mươi Thánh Vịnh (mỗi cụm gồm mười Thánh Vịnh).
Đến thế kỷ XIII
và XIV, các tu sĩ dòng Phanxico và dòng Tôi Tớ Đức Mẹ cổ động lòng tôn sùng Mẹ
qua năm niềm đau, rồi bảy niềm đau của Đức Mẹ; Trong thời gian ấy, do ảnh hưởng
trào lưu chống lại khuynh hướng lịch sử toàn diện (overly historical tendency)
nên dẫn đến hình thức tôn sùng bảy niềm vui thiên đàng của Đức Maria.
Đến thế kỷ XIV,
danh từ chuỗi Mân Côi còn chỉ về hợp tuyển các ý tưởng hoặc những bài thơ ngắn.
Danh từ chuỗi Mân Côi Đức Mẹ dùng để gọi toàn bộ các khổ thơ (50, 150) cùng vần
với từ Ave và được tiếp nối bằng lời chào Ave Maria trong Phúc Âm.
Sau cùng, đến thế kỷ XV, thấy xuất hiện hai hình thức chuỗi Mân Côi mà ngày nay
vẫn còn sử dụng.
- Chuỗi Mân Côi
của tu sĩ Đa Minh dòng Cathusians (thánh Abanoub, khoảng năm 1410): gồm một
trăm năm mươi kinh Mân Côi kèm theo nhiều câu suy niệm các biến cố cuộc đời
Chúa Ki-tô và Đức Trinh Nữ Ma-ri-a.”... Phúc thay quả Phúc Lòng Bà là Chúa
Giê-su Ki-tô, Đấng Bà đã thụ thai bởi phép Thánh Linh lúc được Thiên Thần
truyền tin,” v.v...
- “Tân Thánh Vịnh
Đức Thánh Trinh Nữ” do thánh Alain de la Roche (Saint Alan of the Rock) dòng Đa
Minh khởi sự truyền bá tại Douai năm 1464. Hình thức chuỗi Mân Côi với ba mùa
Vui-Thương-Mừng tương ứng với các mầu nhiệm Nhập Thể, Tử Nạn và Phục Sinh của
Chúa Ki-tô. Có lẽ là do công của thánh nhân nên hình thức này phổ biến nhanh
chóng nhờ các hội Mân Côi do các tu sĩ dòng Đa minh thành lập, trước tiên tại
Cologne năm 1475. Nhờ có phát minh máy in, thứ tự mười lăm mầu nhiệm được chuẩn
hóa cố định khoảng từ năm 1480 - 1500. Tóm lại chuỗi Mân Côi hiện hành là do
công truyền bá của Saint Alan of the Rock.
Kinh "Thánh
Maria" cũng chuyển biến từ thế kỷ XIII và có dạng hiện nay là do đức Pio V
ấn định năm 1508. Kinh "Sáng Danh" cuối mỗi chục kinh, xuất hiện ở
nhà thờ Đaminh Sopra Minerva tại Roma năm 1613.
Từ thế kỷ thứ XVI
trở về sau này chuỗi mân côi hoàn thiện và hiện hữu trong mọi lời tôn vinh và
kinh cầu về Đức Mẹ. Với mầu nhiệm “Vui, Mừng và Thương” cộng thêm lời cầu
Fatima Prayer sau mỗi chục của các chuổi kinh. Đến năm 2002 Đức John Pole II thêm
vào mầu nhiệm “ Sáng” cho tràng Mân Côi dâng về Mẹ Thiên Quốc, Mẹ Hằng cứu
giúp…
Các con thân mến
!
Chuỗi Mân Côi đầy đủ ngày nay gồm 200 Kinh Kính Mừng cho 4 Mầu nhiệm, Vui,
Thương, Mừng và Sáng được tách nhau bởi Kinh Lạy Cha và kinh Sáng Danh hay
thỉnh thoảng bằng lời nguyện Fatima. Thật rõ ràng, Chuỗi Mân Côi đã đồng hành
và lan rộng khắp và lưu truyền trong Giáo Hội quan từng thế kỷ. Ngày hôm nay,
Chuỗi Mân Côi gồm 4 Mầu nhiệm, Vui, Mừng, Thương và Sáng. Mỗi mầu nhiệm gồm 50
kinh, mỗi mầu nhiệm được chỉ định cho những ngày trong tuần. Đó là cách thức để
dân Chúa làm ngày Thánh và nhớ lại cuộc sống của Chúa Giêsu và Mẹ Maria, những
hình ảnh khiêm nhường luôn luôn ngự giữa chúng ta khi chúng ta cầu nguyện bằng
chuỗi Mân Côi.
Các con thân mến,
cuộc đời Chúa Giêsu và Đức Mẹ được mô tả trong những mầu nhiệm nằm trong Chuỗi
Mân Côi, là cuốn Phúc Âm vắn tắt. Cho nên khi lần hạt, chúng ta phải lần từng
chục một, bắt đầu xướng lên một ngắm, để suy gẫm và xin ơn trợ giúp để chúng ta
tập các nhân đức kèm theo mỗi mỗi kinh nguyện.
Chính Mẹ Maria đã
hiện ra tại Fatima vào năm 1917 và công bố:
“Các con hãy
siêng năng lần hạt Mân Côi”.
Đó là mệnh lệnh
Fatima.
Các con thương,
hồng ân Chúa, qua tay Mẹ, đã tuôn xuống dồi dào cho những ai biết siêng năng
lần hạt Mân côi: ơn phần hồn, ơn phần xác, ơn cậy trông, ơn bền đỗ... Có biết
bao điều phi thường đã được Mẹ Mân côi cứu giúp, thực hiện nơi con cái Mẹ ở thế
gian.
Xin chúc các con
sống biết Mẹ và qua Mẹ chúng con sẽ nhận bao ơn ích qua hai tiếng “Xin vâng”.
“Kính Mừng mỗi
sáng mỗi đêm Tên Mẹ dịu hiền gắn chặt nơi môi Siêng năng lần hạt Mân ôi Là ta
nắm vững Nước Trời trong tay”
(Xuân Ly Băng)
Thương các con
nhiều
Sưu tầm